Cihan Çamlıcaİnsanoğlunun en ilgi çekici gizemlerinden biri olan Nazca Çizgileri güney Peru çölünde bulunuyor. Çizgilerin bulunduğu bölge Pampa Colorado (kırmızı düzlük) olarak biliniyor. Yüzlerce kilometre karelik bir alana yayılan bu çizgiler insanlar, hayvanlar, bitkiler ve geometrik şekillerden oluşuyor.
İlk Nazca çizgisi, yakınlardaki bir mezarlığı görmek için Nazca kasabası yakınlarındaki kayalık yamaçlara tırmanan Peru’lu arkeolog Toribio Mejia Xesspe tarafından 1926’da keşfedilmiş.
Daha sonra 1930’lu yıllarda Peru üzerinden ticari uçakları uçuran pilotlar, yolcularla birlikte bu çizgilerden daha çok olduğunu ve başka yerlerde de yığınla benzer çizgi bulunduğunu keşfetmişler.
Kuşbakışı bakıldığında, bir çoğu dıştan merkezlere doğru uzanan, bazıları kilometrelerce uzunlukta kusursuz doğrular oluşturan yüzlerce çizgi kuş, balık, maymun, örümcek, insan, ağaç, çiçek, düz çizgi, üçgen ve sarmal dahil, bir çok şekilden oluşuyor.
Nazca Çizgileri Unesco Dünya Mirası Listesinde
Pasifik Okyanusu ile bu okyanusa paralel olarak uzanıp giden And Dağları arasında sıkışıp kalmış, çöl yaylalarındaki devasa geometrik şekiller asırlarca konuşuldu. Ancak çizgilerin varlığına ilişkin atılan ilk somut adım 1941 tarihinde Amerikalı tarihçi, Paul Kosok tarafından atıldı. Matematik öğretmeni Maria Reiche ile birlikte çölün “dünyadaki en büyük astronomik kitabı” olduğu sonucuna ulaşmıştı. Tüm bilimsel kariyerini jeogliflere adayan Maria Reiche sayesinde ise Nazca Çizgileri, UNESCO tarafından “Dünya Mirası” koruma listesine alındı.
Nazca Çizgileri Sırrını Seramik Çanak Çömleklerde Saklıyor
İtalyan arkeolog Guiseppe Orefici tarafından bölgede yapılan kazılar, 24 kilometre karelik dev bir mezarlıkta çok sayıda eşyayı gün yüzüne çıkardı. Yapılan karbon testleri mezar buluntularını M.Ö. 5. yüzyıldan M.S. 6. yüzyıla kadar tarihlendirilebiliyordu. Gün yüzüne çıkarılanlar arasında mumya, süs eşyası, müzik aleti, seramik vazo gibi eşyalar bulunuyordu. Özellikle seramik mezar eşyalarının desenleri arkeologların ve bilim insanlarının dikkatini çekti. Çünkü bu seramik mezar eşyalarındaki desenler Nazca Çizgilerini çağrıştırıyordu. Hem çizgilerde hem de çanak çömleklerde tasvir edilen katil balina buna harika bir örnek oluşturuyordu.
Okyanusun güçlü bir tanrısı olan katil balina, yağmuru temsil eden örümcek, yakınlardaki bereketli amazonun simgesi olan maymun. Çoğunlukla suya işaret eden bu imgeler ilk olarak seramik işçiliklerinde betimleniyor, daha sonra büyük ölçülerde çölün yüzeyine kazınıyordu.
Nazca Çizgileri Nasıl Yapıldı?
İtalyan arkeolog Guiseppe Orefici, Nazca mühendislerinin çizgilerin önce küçük halini çizip daha sonra basamak hesabıyla büyük motifleri oluşturduklarını söylüyor.
Antik dönemde insanlar tarafından yapılmış geometrik yer motiflerine jeoglif deniliyor. Jeoglifler, belirli bir alanda bulunan taşların kaldırılması, ters yüz edilmesi ya da düzenlenmesiyle oluşturuluyor. Geometrik şekiller dışında doğadaki objeleri andıran (hayvan, bitki, çiçek gibi) şekillere de biyomorf deniliyor. Bu iki tanım ile oluşturulan şekiller geometrik, bitki, hayvan ve insan şeklinde olabiliyor.
Çizgilerin yapıldığı çöl zemininin, üst katmanı demir oksitli olduğu için alttaki toprak katmanına göre daha koyu renkli kalıyor. Dolayısıyla zemin kazınmaya başladığında alttaki açık renkli toprak ortaya çıkıyor ve yukarıdan bakıldığında ortaya böylesine müthiş bir zıtlık çıkarıyor. Bölgenin aşırı kurak ve rüzgarsız olması da çizgilerin günümüze kadar bozulmadan kalmasını sağlamış.
Bölgede toplamda, 800’den fazla düz çizgi, 300 geometrik şekil, 70’e yakın hayvan, insan ve bitki gibi çizimler bulunuyor. Bazı düz çizgiler yaklaşık 48 kilometre kadar uzunken, biyomorflar ise yaklaşık 15 ila 360 metre uzunluğa erişebiliyor.
Nazca Çizgileri Neden Yapıldı?
Nazca’lar yerden bakıldığında farkına bile varılamayacak kadar büyük motifler çizdiler. Bu çizgiler kilometreler boyunca uzanıyor ve birbirleyle kesişip labirentler oluşturuyor.
Hal böyle olunca Nazca Çizgileri ile ilgili yüzlerce yıl boyunca bir sürü teori ortaya atıldı.
Bazıları Nazca’ların bir tür ilkel planörler ya da sıcak hava balonları kullanarak uçabildiklerini varsayıyordu. Bazılarına göre ise bu çizgilerin Nazca’lılar tarafından değil uzaylılar tarafından yapıldığı varsayılıyordu. Bu teoriye göre, çizgiler iniş işaretleri, şekiller ise yabancı uzay gemileri için iniş pistleriydi. Erich von Daniken’in tüm dünyada çok satan “Tanrıların Arabaları” adlı kitabının üne kavuşturduğu bu uzaylılar teorisi tam bir fanteziydi. Sadece çöldeki şekillerin küçük bir kısmı ile modern bir havalimanı arasında çok yüzeysel bir benzerlik kurulmasına dayanıyordu. Bazılarıysa bu çizimleri takvim ya da gökbilimle ilişkilendirdi. Bazıları ise doğa ayinlerinin bir parçası olarak yapıldığını varsaydı.
1985’te arkeolog Johan Reinhard ise, Nazca halkının su kaynaklarına ibadet etmesinin eski zamanlardan beri yaygın olduğunu vurguladı. Çöl üzerindeki çizgilerin, mahsulün başarısı ve üretkenliği ile doğrudan ilişkisi olduğunu ve çizgileri suyu tedarik eden tanrıların ibadet edebileceği yerlere giden kutsal yollar olarak yorumladı.
Ayrıca Peru’nun güneyindeki kurak vadilerde bulunan su kanalları üzerindeki spiral şeklinde açılmış deliklerin ne amaçla yapıldığı da merak konusuydu. 2016 yılında İtalya’daki Çevre Analizi Metodoloji Enstitüsü’nden Rosa Lasaponara, uzaydan çekilen fotoğraflar sayesinde spiral şeklindeki bu yapıların yeraltı sularını çıkarmak için yapılmış gelişkin bir hidrolik sistem olduğunu söyledi.
Nazca çizgilerinin akarsuların akış yönlerini ya da sulama şemalarını gösterdiği düşünülüyor. Ancak yinede ne amaçla yapıldıkları hakkında kesin bir bilgi yok. Bildiğimiz şey bölgenin aşırı kurak iklim yapısına sahip olması. Bu da çizgilerin 500 ila 2000 yıl arasında büyük ölçüde bozulmadan günümüze kadar kalmasına yardımcı olmuş.
Yararlanılan Kaynaklar
Nasca Lines
BBC Future
Wikipedia
Paul Aron – Tarihin Büyük Sırları
Görseller
Google Görseller
Düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz